Σήμερα θα ξεκινήσουμε να γράφουμε για μικρές ιστοριούλες, άλλες ηρωικές, άλλες ρομαντικές, απελπισίας, καταστροφής και έπους. Θάρρους αλλά και προδοσίας, όλες αληθινές πάντως.
Ιστορίες που όλες μαζί, βήμα βήμα, σιγά σιγά, κατέκτησαν τη Δύση.
Ιστορίες όπου τα όρια του Πολιτισμού και της Βαρβαρότητας στένευαν τόσο πολύ, που αδυνατούσες να καταλάβεις ποιος ήταν ο πολιτισμένος και ποιος ο βάρβαρος, όπως είπε κάποτε ο Χέρμαν Μέλβιλ.
Τέλος πάντων, πίσω στην ιστορία μας. Το «Μολών Λαβέ» δεν το είπε ο θρυλικός Πεπίτο Γκονζάλες, αλλά το χωριουδάκι «Γκονζάλες» προς τις αρχές της Πολιτείας Coahuila y Tejas το 1835. Το όνομα του χωριού παραμένει «Γκονζάλες» μέχρι σήμερα (που είναι πλέον μια κωμόπολη 7.500 κατοίκων περίπου) και αυτό δεν είναι καθόλου παράξενο στο Τέξας που η συντριπτική πλειοψηφία των τοπωνυμίων είναι ακόμη ισπανικά.
Τα γεγονότα έχουν ως εξής: μετά την επανάσταση του 1810, το Μεξικό κέρδισε την ανεξαρτησία του το 1821.
Το Τέξας, που τότε ανήκε στη Νέα Ισπανία, αποτέλεσε Πολιτεία του νεοσύστατου κράτους, μαζί με την Κοαυίλα.
Παρένθεση. Στα ισπανικά του Μεξικού το «ξ» προφέρεται «χ», π.χ. Μέχικο, Τέχας, εξού και Τεχάνος οι Μεξικάνοι του Τέξας, για να ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους Μεξικάνους. Κλείνει η παρένθεση.
Τα τελευταία χρόνια της ισπανικής Αντιβασιλείας και τα πρώτα της μεξικάνικης Δημοκρατίας, η πολιτική απέναντι στους Αγγλοσάξονες του Βορρά ήταν πολύ ευνοϊκή.
Ξανά παρένθεση: στο ίντερνετ υπάρχει ο όρος «Αγγλομερικανοί» αλλά προτιμώ -λίγο αυθαίρετα- το «Αγγλοσάξονες» διότι η ιστορία μας δεν αφορά μόνο Αμερικανούς αγγλικής καταγωγής, ούτε καν με καταγωγή από το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά Αμερικανούς και με γερμανική, ολλανδική, σκανδιναβική κλπ καταγωγή.
Επειδή, λοιπόν, όλο το Τέξας ήταν στο έλεος των επιδρομών των Κομάντσι, είχε μεταβληθεί σε έναν τεράστιο ερημότοπο που οι Μεξικάνοι απέφευγαν σαν τον διάολο το λιβάνι, κάλεσαν αποίκους απ’ τον Βορρά να εγκατασταθούν εκεί και να εκμεταλλευτούν τη γη που θα τους δινόταν.
Οι Αγγλοσάξονες άποικοι θα λάμβαναν πλήθος προνομίων με δύο, ουσιαστικά, υποχρεώσεις: να έχουν λευκό ποινικό μητρώο και να ασπαστούν τον Καθολικισμό (όσοι δεν ήταν ήδη Καθολικοί).
Το 1820 ξεκίνησε απ’ τον Βορρά το πρώτο καραβάνι αποίκων, «οι Παλιοί 300 (297 ήταν στην πραγματικότητα)» με αρχηγό τον Στέφεν Ώστιν. Όταν ξεκίνησαν, το Μεξικό ανήκε στην Ισπανία και όταν έφτασαν ήταν ανεξάρτητο! Σ’ αυτόν χρωστάει το όνομά της η πρωτεύουσα της Πολιτείας του Τέξας.
Σε πέντε χρόνια η αποικία είχε έναν πληθυσμό 1.800 ανθρώπων περίπου (παρόλο που μια φορά κάηκε απ’ τους Κομάντσι) και με τον ρυθμό που έρχονταν τα καραβάνια των άποικων απ’ τον βορρά, σύντομα οι Αγγλοσάξονες έγιναν πλειοψηφία στο Τέξας.
Οξύμωρο. Τώρα που ανήκει στις ΗΠΑ, η πλειοψηφία του Τέξας είναι ισπανόφωνοι και πριν δύο αιώνες που ανήκε στο Μεξικό, η πλειοψηφία των κατοίκων του ήταν Αγγλοσάξονες!!!
Αφού όμως και έγιναν πλειοψηφία οι Αγγλοσάξονες άρχισαν τα προβλήματα με τους Μεξικάνους.
Το κυριότερο σημείο τριβής ήταν το ζήτημα της δουλείας. Με το νέο μεξικάνικο σύνταγμα του 1829, κατοχυρωνόταν η ελευθερία όλων των ανθρώπων.
Οι νεοφερμένοι άποικοι έβλεπαν να ακυρώνονται έτσι τα σχέδια που είχαν για καλλιέργεια όλων εκείνων των απέραντων εκτάσεων χωρίς τα εργατικά χέρια των δούλων και ζητούσαν την εξαίρεση του Τέξας απ’ αυτό.
Απρόσμενος σύμμαχος των Αγγλοσαξόνων ήταν οι Τεχάνος, οι οποίοι ήταν σφόδρα αντίθετοι στο νέο σύνταγμα. Το προηγούμενο σύνταγμα του 1824 έδινε πολύ μεγάλη αυτονομία στις Πολιτείες σε βάρος του κεντρικού Κράτους και τώρα επιχειρούνταν αυτό να ανατραπεί.
Βάλτε και τις θρησκευτικές (οι νεοφερμένοι δεν αποδέχτηκαν ουσιαστικά τον Καθολικισμό ποτέ) και πολιτισμικές διαφορές…
Και όπου υπάρχουν πολιτικές, πολιτισμικές, οικονομικές και θρησκευτικές αντιθέσεις, ε, η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη. Ως το 1830 είχε στοιβαχτεί πολύ μπαρούτι στην περιοχή, είχε τοποθετηθεί το φυτίλι και έμενε κάποιος ή κάτι να το ανάψει.
Τον Ιανουάριο του 1831 ο Green DeWitt (ένας άποικος απ’ τους Παλιούς 300), έγραψε στον Αντικυβερνήτη της Πολιτείας στο Σαν Αντόνιο, ζητώντας οπλισμό για την άμυνα της αποικίας ενάντια στις επιδρομές των Κομάντσι.
Το πρόβλημα ήταν υπαρκτό και οδήγησε στη σύσταση του σώματος των Ρέιντζερς του Τέξας με κύρια αποστολή την προστασία των αποικιών από τους Κομάντσι.
Πράγματι, η Πολιτεία Coahuila y Tejas έδωσε στους αποίκους τον οπλισμό που ζητούσαν και επιπλέον ένα μικρό κανονάκι, υπό τον ξεκάθαρο όρο να επιστραφεί όταν ζητηθεί πίσω. Το κανονάκι αυτό κατέληξε σε ένα χωριουδάκι της αποικίας, το Γκονζάλες.
Το 1835 και με μαύρα σύννεφα να έχουν συσσωρευτεί πάνω από το Τέξας, ο Κυβερνήτης της Πολιτείας ζήτησε πίσω το κανονάκι, ώστε να μην είναι σε χέρια Τεξανών όταν ξεσπούσε η καταιγίδα. 100 δραγόνοι του μεξικανικού ιππικού στάλθηκαν στο Γκονζάλες με εντολή να το πάρουν, με το καλό ή το άγριο.
Βλέποντάς τους οι κάτοικοι του Γκονζάζες, έκαναν αυτό που έκαναν πάντα σε κρίσιμες περιπτώσεις: μαζεύτηκαν στο μοναδικό καφενείο/σαλούν του χωριού για να αποφασίσουν.
-«Να διαπραγματευτούμε για να τους το δώσουμε», είπαν οι ψυχραιμότεροι.
-«Όχι να μην το δώσουμε. Αύριο μεθαύριο θα το στρέψουν εναντίον μας. Να πολεμήσουμε», είπαν οι υπόλοιποι, κατεβάζοντας μονορούφι άλλο ένα ποτήρι μπέρμπον ή τεκίλα.
-«Μα είμαστε μόνο 18 και είναι πάνω από 100. Την έχουμε βαμμένη», ξαναείπαν οι πρώτοι.
Τότε τον λόγο πήρε ο γραμματιζούμενος του χωριού και τους μίλησε για μια μακρινή χώρα, όπου χιλιάδες χρόνια πριν, 300 ψυχωμένοι άνδρες σταμάτησαν για μέρες μια ολόκληρη στρατιά πολλών χιλιάδων.
-«Να μην τους το δώσουμε πίσω, να πολεμήσουμε σαν εκείνους τους 300! Να τους κρατήσουμε με δικαιολογίες έξω απ’ το χωριό και να ζητήσουμε βοήθεια απ’ τα γύρω χωριά», βροντοφώναξαν οι απέναντι.
Μετέφρασαν το «Μολών λαβέ» που άκουσαν απ’ τον γραμματιζούμενο σε “Come and take it”, ελάτε να το πάρετε, και δύο γυναίκες, οι Caroline Zumwalt και Eveline DeWitt, ανέλαβαν να ράψουν τη σημαία που θα σήκωνε την επόμενη μέρα το Γκονζάλες.
Και επειδή δεν είχαν ύφασμα διαθέσιμο, αλλά και επειδή η κάθε λεπτομέρεια μετράει, πήραν το νυφικό φόρεμα της μιας, το σχεδίασαν σε λάβαρο, έραψαν πάνω του COME AND TAKE IT και αυτό είδε την άλλη μέρα το μεξικάνικο άγημα να υψώνεται πίσω απ’ το κανονάκι.
Μόνο που οι οπλισμένοι άνδρες γύρω απ’ το κανονάκι δεν ήταν 18 όπως υπολόγιζαν, αλλά 150 με τις ενισχύσεις που ήρθαν απ’ τα γειτονικά χωριά.
Οι Μεξικάνοι κατάλαβαν ότι εξαπατήθηκαν και επιτέθηκαν στο χωριό για να πάρουν με τη βία το κανονάκι.
Ακολούθησε σύρραξη, δύο Μεξικάνοι στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους και τελικά ο μεξικάνικος στρατός αποσύρθηκε άπρακτος.
Από στρατιωτικής άποψης δεν ήταν κάποια σημαντική μάχη, που άλλαξε κάποια δεδομένα.
Αλλά έκανε ξεκάθαρο ότι οι δύο κοινότητες δεν μπορούσαν πια να ζήσουν μαζί.
Ήταν 2 Οκτωβρίου 1835 και αυτό ήταν το πρώτο επεισόδιο στον πόλεμο της ανεξαρτησίας του Τέξας και σύντομα τα πράγματα θα έπαιρναν τον δρόμο τους: διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Τέξας, πολλές μικρές μάχες, μεξικάνικες νίκες στο Άλαμο και το Γκόλιαντ αλλά και ακρότητες που έφεραν κύμα εθελοντών απ’ τον Βορρά στις γραμμές του στρατού του Τέξας. Οι ΗΠΑ, όπως συνήθως, δεν αναμείχθηκαν αλλά ο οπλισμός και οι εθελοντές έρρεαν από τα βόρεια σύνορα του Τέξας προς τους επαναστάτες και τελικά, στις 21 Απριλίου 1836, ο στρατός του Τέξας αιφνιδίασε πλήρως τον μεξικάνικο στη μάχη του Σαν Χασίντο και όχι μόνο τον κατανίκησε αλλά και συνέλαβε αιχμάλωτο τον ίδιο τον Μεξικανό αρχιστράτηγο και Πρόεδρο του Μεξικού, Σάντα Άνα.
Και για να μην υστερήσουν σε ωμότητες οι Τεξανοί, εκτέλεσαν όλους τους αιχμαλώτους. Τα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας που λέγαμε.
Και κάπως έτσι κέρδισε την ανεξαρτησία του το Τέξας. Με έναν σύντομο αλλά ολοκληρωτικό πόλεμο, από αυτούς που κανένας δεν δίνει αλλά ούτε και ζητάει έλεος.
Όσον αφορά το κανονάκι, χάθηκε μυστηριωδώς λίγο αργότερα.
Ή έτσι ισχυρίστηκαν οι κάτοικοι του Γκονζάλες. Γιατί ένα ίδιο κανονάκι βρέθηκε στο Άλαμο, μετά τη μάχη. Οι Μεξικάνοι το έθαψαν κάπου και πλέον χάθηκε στ’ αλήθεια.
Το κανονάκι όμως δεν ήταν το μόνο που συνείσφερε το Γκονζάλες στον πόλεμο της ανεξαρτησίας του Τέξας. Οι 32 Ρέιντζερς του σταθμού του Γκονζάλες (δεν συμμετείχαν στη μάχη του Γκονζάλες) συμμετείχαν στα γεγονότα του Άλαμο και έπεσαν μέχρι τον τελευταίο.
Η σημαία χάθηκε κι αυτή. Μόνο αντίγραφα εκτίθενται στα μουσεία.
Επειδή, όμως, οι Αμερικάνοι δεν αφήνουν τίποτα να πέσει κάτω, υπάρχουν τα πάντα, μπλουζάκια, κούπες, μπρελόκ, αναπτήρες, κλπ, κλπ, με τη φράση “Come and take it” για τους τουρίστες. Όποιος επισκεφτεί το Τέξας να πάρει και για μας κάτι.
Hasta la próxima compañeros! Μέχρι την επόμενη!
Συντάκτης: Diego Alatriste
👬4591
