Τρίτη 30 Ιουνίου 2015

Λογοτεχνικές Προτάσεις 36 / Βιβλιοκριτική: Αγέννητοι Αδελφοί (Επιστημονικής Φαντασίας)


Ο άνθρωπος, όπως και ο κόσμος, είναι μυστήρια κρυμμένα σε μυστήρια…

Μια παγκοσμίως αναγνωρισμένη συνθέτρια κρύβεται από τη δημοσιότητα λίγους ορόφους πάνω από το υπόγειο στο οποίο ένα κατακερματισμένο μυαλό ονειρεύεται την επιστροφή στην οικογένειά του.
Μια επιστήμονας παριστάνει τον Θεό σ’ έναν κόσμο που η τεχνολογία μπορεί να μορφοποιήσει μέσα σου ανθρώπους αγέννητους από τη φύση.
Και μια επαγγελματίας δολοφόνος, που βλέπει το παιδί της να σβήνει, προσπαθεί να ξαναφέρει στη ζωή τον παλιό συνεργάτη της.
Όταν η εύθραυστη ισορροπία ανατρέπεται, τη μάχη για ζωή και κυριαρχία κρίνει το παρελθόν, αλλά και η αγάπη, η βία, οι δύσκολες αποφάσεις…

Γρήγορο, βαθύ και με αυξανόμενη ένταση –σαν σεξουαλική πράξη– το μυθιστόρημα αυτό γεννάει διλήμματα που αντηχούν σιωπηλά μετά την τελευταία του λέξη.

…Στο διάολο το σχέδιο! Το σώμα μου κινείται μόνο του. Γυρνάω το κεφάλι μου και προσπαθώ να σηκωθώ, αλλά ένα δυνατό χέρι με αρπάζει απ’ τον ώμο και με καθηλώνει στο στρώμα, ενώ το άλλο πιέζει την κάννη στο κρανίο μου…

«Μην κουνιέσαι, γαμώτο!»
Το βλέμμα μου πέφτει στα άδεια χέρια μου και μόνο ντροπή βλέπω εκεί. Δεν παίρνω, δεν μπορώ να πάρω τίποτα μαζί μου. Μόνο ν’ αφήσω πίσω μου. Όχι επιτεύγματα, σκέφτομαι πολύ αργά, μόνο ανθρώπους. Αθώους νεκρούς, αγέννητους πλασμένους, αγαπημένους ανύπαρκτους, ερωτευμένους τρελούς…

Ο Μιχάλης Μανωλιός γεννήθηκε το 1970 και σπούδασε μηχανολόγος μηχανικός. Έχουν κυκλοφορήσει δύο συλλογές διηγημάτων του, "Σάρκινο Φρούτο" (Τρίτων, 1999) και "…και το τέρας" (Τρίτων, 2009), από την οποία το διήγημα «Αίθρα» κέρδισε το 2010 τον διεθνή διαγωνισμό Aeon Award. Διηγήματά του έχουν δημοσιευθεί σε ανθολογίες και περιοδικά στην Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Ιταλία. Ζει, γράφει και περνάει καλά στην Αθήνα.

Σελίδες Νοσταλγίας/Παναγιώτης Πλαφουτζής: Τι έχουμε εδώ; Μια πρωτότυπη, εξωφρενική ιδέα, πραγματικά επιστημονικής φαντασίας, τόσο τρελή που κάνει τα βιβλία με εξωγήινους και διαστημόπλοια να φαίνονται παιδικά. Κι όμως, αυτή την έξυπνη ιδέα ο συγγραφέας δεν την χρησιμοποιεί για να εντυπωσιάσει. Δεν τον ενδιαφέρει η ιδέα ως ιδέα αλλά τα παράγωγά της. Σε αυτό το βιβλίο η επιστημονική φαντασία είναι η επίφαση. Ουσιαστικά πρόκειται για μια σκιαγράφηση των ανθρωπίνων σκέψεων και συναισθημάτων, αποδεικνύοντας την φιλοσοφική διάσταση του μυθιστορήματος.
Ένα μυθιστόρημα το οποίο απαιτεί απ' τον αναγνώστη το 100% της προσοχής του, καθώς διαφορετικά κινδυνεύει αυτός να χάσει όχι μόνο την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα αλλά και ουσιαστικές λεπτομέρειες, σημαντικές στην εξέλιξη της ιστορίας. Με λίγα λόγια, δεν είναι το βιβλίο που μπορεί κανείς να διαβάζει αποσπασματικά στις διαδρομές του με το μετρό ή το λεωφορείο, χωρίς την απαραίτητη αυτοσυγκέντρωση.
Η υπόθεση εξελίσσεται στην Ελλάδα του όχι και τόσο μακρινού μέλλοντος. Πρόκειται, όμως, για ένα μέλλον δυστοπικό, με διογκωμένα τα προβλήματα της ανεργίας, της εγκληματικότητας, των ναρκωτικών, απόρρεια όλα της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε σήμερα και από την οποία φαίνεται ότι η χώρα δεν συνήρθε ποτέ.
Παρόλα αυτά, η επιστήμη συνεχίζει να εξελίσσεται, ακόμα και αν οι μακροχρόνιες έρευνες χρηματοδοτούνται από ανθρώπους του υποκόσμου ή άλλα κέντρα ιδιαιτέρως "σκοτεινά".
Ένα από τα καινούρια επιτεύγματα, λοιπόν, είναι και η επιτυχής "εμφύτευση" μέσα στον άνθρωπο, άλλων ανθρώπων, των λεγόμενων Αγέννητων Αδελφών. Ουσιαστικά πρόκειται για τους χαρακτήρες ανθρώπων που δεν γεννήθηκαν ποτέ.
Σύμφωνα με μια θεωρία του Ρίτσαρντ Ντόκινς, την οποία και παραθέτει ο συγγραφέας στην αρχή του βιβλίου, ως άνθρωποι είμαστε πολύ τυχεροί που θα πεθάνουμε, καθώς αυτό σημαίνει ότι ζήσαμε. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα πεθάνουν ποτέ, διότι δεν πρόκειται ποτέ να γεννηθούν. Ο αριθμός των ανθρώπων που θα μπορούσαν δυνητικά να βρίσκονται στη θέση μας, αλλά που στην πραγματικότητα δεν θα δουν ποτέ το φως της ημέρας, είναι τεράστιος. Και προφανώς, σε αυτές τις αγέννητες ψυχές συγκαταλέγονται επιστήμονες σημαντικότεροι από τον Νεύτωνα. Στο βιβλίο μας, λοιπόν, η επιστήμη της γεννετικής μπορεί να σκαλίσει τα γονίδιά σου μέχρι να βρει τον κατάλληλο "αδελφό" που θα έκανε αυτό ακριβώς που θέλεις, πολύ καλύτερα από εσένα. Έτσι, μπορούμε να κατανοήσουμε και τον λόγο για τον οποίο θα ήθελε να συνυπάρξει κάποιος στο ίδιο σώμα με έναν Αγέννητο Αδελφό (ΑΑ). Γιατί κάποιος με σύνδρομο Down, κρύβει μέσα του εκατομμύρια φυσιολογικούς. Ένας ατάλαντος, καμιά δεκαριά Βαν Γκογκ. Κάθε ντροπαλός, πολλούς καζανόβες. Θεωρητικά πάντα, θα μπορούσε κάθε ξενιστής να ζει στο ίδιο σώμα με περισσότερους του ενός ΑΑ, οπότε θα μεγάλωναν έτσι και οι δυνατότητές του. Φυσικά και όλη αυτή η διαδικασία θεωρείται παράνομη την εποχή που εξελίσσεται η ιστορία μας και όσοι ασχολούνται με αυτή διώκονται από το Νόμο...
Δύσκολο το θέμα για έναν ανυποψίαστο αναγνώστη. Το κείμενο είναι μεστό, χωρίς περιττούς εντυπωσιασμούς και μακροσκελείς επεξηγήσεις. Οφείλεις να είσαι σε θέση να αναγνωρίζεις αμέσως τα στοιχεία εξέλιξης της ιστορίας, ο συγγραφέας δεν θα σου τα αναφέρει για δεύτερη φορά -ίσως ούτε καν για πρώτη. Ένα έξυπνο κείμενο που ζητά έξυπνους αναγνώστες.
Πρόκειται για ένα πραγματικά καλογραμμένο βιβλίο. Ο Μανωλιός ξέρει να χρησιμοποιεί την γλώσσα, κυρίως όμως καταφέρνει με όμορφο τρόπο να αποτυπώνει στο χαρτί τις περίπλοκες σκέψεις του. Αυτό είναι και το δυνατό στοιχείο του βιβλίου, ταυτόχρονα -όμως- και η αδυναμία του.
Οι πολλοί πρωταγωνιστές γίνονται αυτόματα πολλαπλάσιοι με τους Αγέννητους Αδελφούς τους. Αυτόματα πολλαπλασιάζονται και τα κεφάλαια που καταναλώνει ο συγγραφέας για να μας εξηγήσει ποιος είναι ο καθένας από αυτούς και ποιον ρόλο παίζει τελικά στην εξέλιξη της υπόθεσης. Ταυτόχρονα και με τα φλας μπακ στο παρελθόν, σου δίνει την εντύπωση πως η εξέλιξη της υπόθεσης γίνεται με αρκετά αργούς ρυθμούς. Θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Από έναν άλλο συγγραφέα ίσως, όχι όμως και από τον Μανωλιό, που θέλει να τοποθετεί τα πάντα στη θέση τους και οι χαρακτήρες του να πατάνε γερά στα πόδια τους.
Προφανώς, η ύπαρξη τόσων πολλών χαρακτήρων στερεί από τον συγγραφέα την χαρά της ανάπτυξής τους, ώστε να καταφέρει ο αναγνώστης να δεθεί μαζί τους. Και, φυσικά, η παρουσίαση όλων αυτών αποτελεί τροχοπέδη για την πραγματική δράση.
Όλα, όμως, τα καλά και τα κακά στοιχεία του κειμένου, στηρίζονται στην αρχική κεντρική ιδέα των ΑΑ. Κι εφόσον αναγνωρίζουμε αυτή την ιδέα ως εξαιρετική, οφείλουμε να σεβαστούμε τα στοιχεία αλλά και τον τρόπο με τον οποίο την πλαισιώνει ο συγγραφέας. Μια ιδέα τρελή, που θα μπορούσε κάποια στιγμή να την ανακαλύψει ένας εξίσου τρελός σκηνοθέτης του Χόλυγουντ και να βλέπαμε το βιβλίο του Μανωλιού κινηματογραφική ταινία. Ή, γιατί όχι και τηλεοπτική σειρά, μιας και το θέμα είναι ανεξάντλητο και σε κάθε επεισόδιο θα μπορούσαν να πρωταγωνιστούν διαφορετικοί χαρακτήρες με του δικούς τους ΑΑ...
Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ στην πολύ καλή επιμέλεια του κειμένου και στην γενικότερα προσεγμένη έκδοση.

Συγγραφέας: Μιχάλης Μανωλιός
Επιμέλεια: Δημοσθένης Κερασίδης
Σελίδες: 472
Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.
Χρώμα: Μονόχρωμο
Εξώφυλλο: Μαλακό
ISBN: 978-960-461-633-6
Τιμή: 13,90€
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος

👬356

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...