Συγγραφέας: Σβετλάνα Αλεξίεβιτς (Svetlana Alexievich)
Μετάφραση: Ορέστης Γεωργιάδης
Πρόλογος: Θανάσης Τριαρίδης
Εκδόσεις: Πατάκη
Έτος έκδοσης: 2015 (Πρώτη έκδοση στη ρώσικη γλώσσα από τις εκδόσεις Ostozhye, 1997 - Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις Περίπλους, 2001)
Σελίδες: 344
Διαστάσεις: 21x14
ISBN: 978-960-16-6610-5
Τιμή: €14,40
Την 26η Απριλίου του 1986 μια σειρά εκρήξεων κατέστρεψε τον αντιδραστήρα του τέταρτου ενεργειακού μπλοκ στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνομπιλ. Το ατύχημα αυτό χαρακτηρίστηκε η μεγαλύτερη τεχνολογική καταστροφή του 20ού αιώνα. Η Λευκορωσίδα συγγραφέας Σβετλάνα Αλεξίεβιτς (βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2015), δέκα χρόνια μετά το «ατύχημα», περιπλανήθηκε στην απαγορευμένη ζώνη -όχι χωρίς τίμημα και για τη δική της υγεία-, μίλησε με δεκάδες ανθρώπους έψαξε αρχεία εφημερίδων, ληξιαρχείων, νοσοκομείων, αναζήτησε στην άλλοτε σοβιετική επικράτεια τα νήματα των απωλειών. Εκατό από αυτές τις μαρτυρίες αποτέλεσαν το παρόν βιβλίο: μιλούν άντρες, γυναίκες, παιδιά, χωρικοί, στρατιώτες, μαθητές, πυροσβέστες, επιστήμονες, μελλοθάνατοι και συγγενείς μελλοθανάτων, μητέρες που γέννησαν παραμορφωμένα παιδιά, μαθητές που δε συναντιούνται πια στο σχολείο μα σε μονάδες λευχαιμικών ασθενών, αγρότες που ξεριζώθηκαν από την απαγορευμένη ζώνη, γονιοί που θάψαν τα παιδιά τους, γυναίκες που είδαν τους άντρες τους να λιώνουν ζωντανοί πριν πεθάνουν, γέροντες που αναθυμούνται τις παλιές προφητείες, κορίτσια που κρύβουν την καταγωγή τους γιατί αν την αποκαλύψουν δε θα βρουν σύντροφο στη ζωή τους. «Μαγνητοφωνώντας τους, είχα την αίσθηση πως ηχογραφώ το μέλλον», γράφει η Αλεξίεβιτς στη μοναδική δική της μαρτυρία μέσα στο πολυφωνικό βιβλίο.
Πρόκειται για το μεγάλο, όσο και σπαρακτικό αριστούργημα της Αλεξίεβιτς, ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του 20ού αιώνα, που, μετά την Άννα Φρανκ και τον Πρίμο Λέβι, επανακαθόρισε την έννοια της λογοτεχνίας της μαρτυρίας. Ένα ολόπικρο βιβλίο απερίγραπτου ζόφου, που σελίδα τη σελίδα γίνεται ένα ευαγγέλιο απεγνωσμένης και παράφορης αγάπης.
Σελίδες Νοσταλγίας/Ελισάβετ Ατζολιδάκη: Ένα συγκλονιστικό βιβλίο που καθηλώνει τον αναγνώστη, αφήνοντάς τον με ένα τεράστιο "γιατί;" στο νου του.
Η συγγραφέας καταθέτει τα βιώματα αυτών που έζησαν τα γεγονότα της 26ης Απριλίου του 1986: χήρες, άνθρωποι που ξενιτεύτηκαν και στον καινούριο τόπο τους βίωσαν το φόβο των συμπολιτών τους για αυτούς -αποκτώντας την ταμπέλα του "ανθρώπου από το Τσέρνομπιλ"-, γονείς που τα παιδιά τους αντιμετώπισαν την κοροϊδία των συνομιλήκων τους, κάτοικοι της περιοχής που δε μπόρεσαν να προσαρμοστούν στο νέο τους σπίτι και επέστρεψαν στην απαγορευμένη ζώνη, παιδιά που είδαν συνομηλίκους τους να πεθαίνουν από τις συνέπειες της ραδιενέργειας, εθελοντές με τη θέληση και άλλοι παρά τη θέλησή τους που συμμετείχαν στην επιχείρηση καθαρισμού του τόπου της καταστροφής, επιστήμονες...
Ειδικά η πρώτη μαρτυρία του βιβλίου είναι ανατριχιαστική. Αυτή προήλθε από τη Λουντμίλα Ιγκνατένκο, χήρα του πυροσβέστη Βασίλι Ιγκνατένκο (από τους πρώτους που έσπευσαν στον τόπο του δυστυχήματος), η οποία είδε τον άντρα της να λιώνει και να πεθαίνει μέσα σε 14 μέρες από την έκθεσή του στη ραδιενέργεια. Ο λόγος της είναι απόλυτα καθηλωτικός και προϊδεάζει τον αναγνώστη για το τι θα ακολουθήσει. Όλο το βιβλίο αποτυπώνει τον ανθρώπινο πόνο χωρίς πρόσθετα σχόλια ή επεξεργασία των λεγομένων των επιζώντων, τονίζοντας έτσι την ωμή πλευρά των γεγονότων.
Το χειρότερο πράγμα που περιγράφουν οι πληγέντες είναι η αδιαφορία των σοβιετικών αρχών.
Η εκκένωση της πόλης του Πρίπυατ (κοντά στο Τσέρνομπιλ) 36 ώρες μετά την έκρηξη, η ελλιπής/ανύπαρκτη ενημέρωση των κατοίκων για το τι είχε συμβεί και η προσπάθεια απόκρυψης του δυστυχήματος και φίμωσης όσων έλεγαν την αλήθεια και έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής στις ιστορίες των ομιλητών. Ο Βασίλι Νεστερένκο, ένας φυσικός που κυνηγήθηκε από τις Αρχές, αναφέρει ότι οι υψηλά ιστάμενοι του καθεστώτος είχαν φροντίσει για τους ίδιους και τα συγγενικά τους πρόσωπα αλλά είχαν παραλείψει να κάνουν το ίδιο για τους άμεσα εκτεθειμένους.
Το συστήνω ανεπιφύλακτα σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Αντί επιλόγου:
"Τι θα κάνουμε μ' αυτή την αλήθεια σήμερα; Πώς να τη χειριστούμε; Αν υπάρξει ποτέ άλλη έκρηξη σαν κι αυτή, θα ξαναζήσουμε τα ίδια. Είμαι σίγουρος. Είμαστε ακόμη ένα σταλινικό κράτος. Και ο σταλινικός άνθρωπος δεν πεθαίνει ποτέ..." (Βασίλι Μπορίσοβιτς Νεστερένκο, πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Πυρηνικής Ενέργειας της Ακαδημίας Επιστημών της Λευκορωσίας)
Το εξώφυλλο της πρώτης ελληνικής έκδοσης
👬2084
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου